Oprogramowanie jako usługa (SaaS) to model dostarczania aplikacji, w którym dostawca zarządza wszystkimi zasobami fizycznymi i programowymi, a użytkownik korzysta z nich za pośrednictwem przeglądarki internetowej. Kluczowym elementem SaaS jest oddzielenie własności oprogramowania od jego użytkowania. SaaS umożliwia korzystanie z jednej wersji oprogramowania na różnych urządzeniach i wspiera natychmiastową dostępność oraz szybkie skalowanie zasobów. Często stosowane modele płatności to abonament, opłaty za wykorzystanie oraz modele freemium. Przykłady usług SaaS obejmują aplikacje e-mail, systemy zarządzania relacjami z klientami (CRM) i oprogramowanie do zarządzania projektami.
Oprogramowanie jako usługa (SaaS) jest formą przetwarzania w chmurze, w której dostawca udostępnia aplikacje użytkownikowi i zarządza wszystkimi zasobami fizycznymi i programowymi używanymi przez aplikację. Kluczowym elementem SaaS jest oddzielenie własności oprogramowania od jego użytkowania. SaaS jest zazwyczaj dostępny za pośrednictwem aplikacji internetowej. W przeciwieństwie do większości samodzielnie hostowanych produktów, istnieje tylko jedna wersja oprogramowania i tylko jeden wspierany system operacyjny oraz konfiguracja. Produkty SaaS zazwyczaj działają na wynajmowanej infrastrukturze jako usługa (IaaS) lub platformie jako usługa (PaaS), w tym sprzęt i czasami systemy operacyjne oraz middleware, aby sprostać nagłym wzrostom użycia, jednocześnie zapewniając natychmiastową i ciągłą dostępność oczekiwaną przez klientów.
Architektury SaaS są zazwyczaj wielo-tenantowe, choć często osiągają wyższą wydajność, dzieląc przynajmniej niektóre zasoby między klientami. Generalnie jednak możliwe jest oferowanie całkowicie wydzielonego środowiska za dodatkową opłatą.
Wspólne modele przychodowe SaaS to freemium, abonament oraz opłaty za wykorzystanie. W przeciwieństwie do tradycyjnego oprogramowania, rzadko jest możliwe zakupienie licencji na stałą wersję oprogramowania. Skalowalność w SaaS jest umożliwiona dzięki IaaS, który pozwala na szybkie zwiększenie zasobów infrastruktury, bez konieczności oczekiwania na dostawę i konfigurację komputerów. Platforma jako usługa (PaaS) obejmuje system operacyjny i middleware, lecz nie aplikacje, a dostawcy SaaS zazwyczaj korzystają z usług PaaS lub IaaS do uruchamiania swoich aplikacji. Dzięki temu możliwe jest zachowanie instant dostępności i ciągłej aktualizacji oprogramowania dla wszystkich klientów niemal natychmiastowo.
W 2019 roku SaaS stanowił około 43% rynku przetwarzania w chmurze, podczas gdy IaaS i PaaS razem wzięte stanowiły około 25%. Dzięki korzystaniu z zasobów chmury, które mogą być dostępne bez żadnych interakcji ludzkich, klienci SaaS mają abstrakcję nieskończonych zasobów obliczeniowych, a ekonomia skali obniża koszty.
W latach 60. ubiegłego wieku wynaleziono multitasking, co umożliwiło komputerom mainframe obsługę wielu użytkowników jednocześnie. W następnych dekadach model timesharing stał się głównym modelem biznesowym w informatyce, a komputery klastrowe pozwoliły na pracę wielu komputerów razem. Przetwarzanie w chmurze pojawiło się pod koniec lat 90. z firmami takimi jak Amazon (1994), Salesforce (1999) i Concur (1993), które oferowały aplikacje internetowe na podstawie opłat za korzystanie. Rozwój rynku SaaS przyspieszył w pierwszych dwóch dekadach XXI wieku. Początkowo postrzegane jako innowacja technologiczna, SaaS zyskało popularność, a produkty takie jak Gmail (z 2004 roku) były jednymi z pierwszych masowo oferowanych usług SaaS.
Tekst został wygenerowany przy pomocy AI i został sprawdzony przez Dominik Fajferek.